Bizi instagram adresimizden takip edebilirsiniz. "@tarihinicinden4" takip etmeyi unutmayın!!!
Sümerler Asya kökenli bir kavimdir. Aşağı Mezopotamya'ya yerleşen Sümerler bölgede her biri farklı krallar tarafından yönetilen site şehir devletleri kurdular. Bu devletlerin en önemlileri Uruk, Lagaş, Nippur, Kiş ve Umma şehirleridir. Bu şehir devletlerinin başında Ensi veya Patesi denilen rahip krallar bulunurdu.
Sümerlerden sonra "Sümer Kral Listeleri" adıyla mitolojiyle harmanlanmış bir liste ortaya çıkmıştır. İlk sıradaki krallar mitoloji ile iç içedir. Bu listelere göre ilk üç Sümer Hanedanı sırasıyla Kiş, Uruk ve Ur hanedanlarıdır.
|
SÜMER KRAL LİSTELERİ |
Kiş kralı Etana egemen olan ilk krallardan biridir. Kiş Kralı unvanı ayrıcalıklı olarak görüldüğünden sonraki Güney Mezopotamya kralları da kullanmıştır. Kral listelerinin sekizinci sırasında olan Enmebaraggesi döneminde ilk kez Sümerlerle ve İran'daki Elamlar arasında savaş gerçeklemiştir.
Devlet kurumlarının oluştuğu dönemde yönetim ve bürokrasinin tam olarak nasıl işlediği bilinmemektedir. Yönetimde en büyük otorite olarak anılan unvanlar arasında En, Ensi ve Lugal vardır. Bunlar sırasıyla bey, vali ve kral anlamını taşır. Tarihin belki de ilk sosyal reformist kralı "Urukagina" Sümer'in ve insanlığın bilinen en eski yazılı hukuk kurallarını ortaya çıkarır. Kısasa kısas ilkesi uygulatır.
|
URUKAGİNA YASALARININ BİR PARÇASI |
Sümerlerin ilk dönemlerinin sonlarına doğru MÖ. 3500 yıllarında şimdiye kadar bilinen en eski yazılı belgeler ortaya çıkar. Başlangıçta çizilen işaretlerin sayısı 1500'ün üzerindeydi.
Yazı yaygınlaştıkça yavaş yavaş küçüldü ve resim özelliğini kaybetti. Kil tabletler üzerine yazılan bu yazı şekli çiviyi andırdığı için çivi yazısı olarak anılmaya başladı. Yazı tekniğinin sürdürülmesi için okul şarttı ve bu ihtiyaç doğrultusunda yazıcı sınıf ortaya çıktı.
Sınıflı bir toplum yapısına sahip olan Sümerlerde en üst sınıfı rahip ve krallar oluşturuyordu. Halk ise soylular, hürler ve köleler diye ayrılmaktaydı. Aşağı Mezopotamya'da taş bulunmadığından evlerin ana malzemesi kerpiç olmuştur. Özel mülkiyete önem vermişlerdir. Ay ve güneş tutulmalarını biliyorlardı. Bir yılı 360 gün, 12 ay ve haftayı 7 gün olarak hesaplamışlardır. Sümerlerde Kral ölünce yakınındaki görevliler de kurban edilmiş ve birlikte gömülmüşlerdir.
|
İSTANBUL ARKEOLOJİ MÜZESİ |
Yaratılış ve Tufan gibi tek tanrılı dinlerde de karşımıza çıkan anlatıların kökeni Sümerlere dayanır. Ziggurat denilen tapınaklar inşa ederek tanrılara yakınlaşmak istemişlerdir. Çok tanrılı bir anlayışları vardır. Her sitenin kendine özel bir tanrısı vardır. En önemlileri Gök Tanrısı Anu, Yer Tanrısı Enil ve Okyanus Tanrısı Enki.
|
UR KENTİ ZİGGURAT |
Sümer heykelleri genellikle elleri karın üzerinde bağlı, ibadet pozisyonunda yapılmıştır. Üzerlerinde sağ omzu açıkta bırakan bir elbise vardır. Birçok kabartmada boynuzlu başlıkları ile Sümer Tanrıları da gözükmektedir.
Sümerler Kuzeyden gelen Akadlara yenilinceye kadar varlıklarını sürdürmüşlerdir.
Bizi instagram adresimizden takip edebilirsiniz. "@tarihinicinden4" takip etmeyi unutmayın!!!